Ben ik (te) jaloers?
Vaak hebben mensen met jaloezie zelf niet eens echt door hoe erg het is en dat is natuurlijk de helft van het probleem: dat ze het niet als een probleem zien. Een aantal voor de hand liggende kenmerken van overmatige jaloezie zetten we op een rijtje:
- Continu bezig zijn met wat je partner aan het doen is of gaat doen
- Vaak om bevestiging vragen, bijvoorbeeld “hou je nog van me?” of “vind je me nog wel leuk?”
- Proberen regels op te leggen bij de ander, zoals niet mogen kijken naar andere mannen of niet afspreken met mannelijke vrienden (zonder jou erbij)
- Je probeert zoveel mogelijk beslag te leggen op de tijd van je partner en probeert jouw aandeel in het leven van de ander altijd maar te controleren
- Wanneer de ander jouw regels overtreedt, word je boos en gefrustreerd en reageer je dit op je partner af
Waarom werkt dit vaak averechts? In plaats van dat je je partner dichtbij je houdt, duw je die juist verder van je af. Want draai de rollen eens om: stel dat je partner al het bovenstaande bij jou zou doen, wat zou je daar zelf van vinden? Niet heel aanlokkelijk, toch?
Waarom ben ik jaloers?
Zodra je hebt erkend dat je te jaloers bent, dan is het essentieel om erachter te komen waarom je zo jaloers bent. Want dan pas kan je eraan werken. Er zijn drie voornaamste redenen:
- Je bent onzeker en gelooft dat er genoeg anderen zijn die leuker zijn dan jij, en dat jouw partner dat ook vindt. Dit resulteert in angst om verlaten te worden voor een ander. Met je jaloerse handelingen probeer je te voorkomen dat dit gebeurt.
- Je hebt angst om je partner kwijt te raken, of in het algemeen om alleen te zijn. Je bent bang om zonder je partner verder te moeten.
- Je ex is vreemdgegaan en je bent nu bij iedere toekomstige relatie bang om weer bedrogen te worden. Dit kan een veelvoorkomend terugkerend patroon zijn.
Hoe kan ik mijn jaloezie oplossen?
Jaloezie wordt gevoed door beschadigde cognitieve gedachtes. Wat in feite terugkerende gedachtes zijn in je hoofd die niet in lijn zijn met de werkelijkheid. Het is dus van belang om te proberen die een eens even heel goed aan te pakken en terug te brengen naar de realiteit. Het wordt tijd om weer rationeel na te gaan denken. Dit zijn een aantal voorbeelden die je wellicht kunnen helpen:
- Irrationele gedachte: ik moet bedrog detecteren voordat het gebeurt
Niemand wil belazerd worden, en zeker niet door degene van wie je houdt. Om dit te voorkomen ga je voorafgaande het bedrog (wat waarschijnlijk niet eens plaatsvindt) al proberen het vreemdgaan op te sporen.
Rationele gedachte: ik zit in een liefdevolle relatie met een partner die van mij houdt en die ik kan vertrouwen, obstakels op de weg bespreken wij samen openlijk
Bedrog opsporen voordat het überhaupt heeft plaatsgevonden is net als het zoeken naar signalen dat je baas je gaat ontslaan. Zinloos dus. Je gaat je baas toch ook niet iedere dag vragen of je je baan mag houden? Integendeel. Je werkt er zelf elke dag hard aan om ervoor te zorgen dat ze op je werk blij met je zijn en dat je je baan behoudt. En zo werkt het in een relatie ook. Veel méér zin heeft het om de beste persoon te zijn die jij kunt zijn, goede afspraken met elkaar te maken en open gesprekken met elkaar te voeren. Dan kom je dichter tot elkaar dan wanneer je iedere ochtend de Whatsapp-berichten van de ander gaat doorspitten. - Irrationele gedachte: ik kan niet zonder mijn partner
Als je er goed over nadenkt klinkt dit best wel dramatisch, vind je niet? Mensen die niet jaloers zijn aangelegd hebben dit na een break-up vast ook wel eens gevoeld, maar bij hen ebt dat vaak langzaam na weken of soms maanden weer weg. Bij jaloerse mensen is dit een gedachte die altijd of veel te vaak door het hoofd dwaalt.
Rationele gedachte: ik heb ook een (leuk) leven zonder mijn partner
Voor mensen met geen of weinig jaloezie is dit wat makkelijker in te denken. Doe eens een poging om van die vastgeroeste gedachte af te komen, dat je leven ophoudt wanneer je relatie uit zou gaan. Denk aan goede vrienden, familie, dingen die je graag doet in je vrije tijd die jouw leven zonder je partner ook kleur geven. Lukt dit niet? Vraag eens aan anderen in gezonde relaties hoe zij die negatieve gedachtes opzij kunnen zetten. Wellicht helpt dat je die rationele gedachtes iets meer op peil te krijgen. Wat natuurlijk ook nog kan is dat jouw leven zonder je partner oprecht niet zo leuk zou zijn. Dan is het goed om eens na te denken over hoe jij, even los van je relatie, gelukkiger kan leven en een positieve instelling kan hebben. Want zonder dat jij als single man gelukkig zou zijn, is het vrijwel onmogelijk om gelukkig te zijn samen met een ander. - Irrationele gedachte: mijn intuïtie klopt altijd
We leven in een tijd waarbij we steeds meer worden gestimuleerd ons onderbuikgevoel te volgen. Wat in veel gevallen goed is, tenzij je té jaloers bent aangelegd, want dan komt je intuïtie niet altijd overeen met de werkelijkheid.
Rationele gedachte: gedachtes over vreemdgaan zijn irrationeel en gebaseerd op verkeerde intuïtie
Als je partner een paar keer moet overwerken en jouw voorgevoel zegt dat dat een teken is van vreemdgaan, dan is dat in jouw geval dus niet direct zo. In de meeste gevallen is het in het leven goed om je intuïtie te volgen, maar in relatie tot jaloezie weet je nu dat jouw intuïtie op dat gebied niet (altijd) klopt. Dus iedere keer dat deze gedachtes naar boven stijgen, probeer jezelf er dan weer aan te herinneren dat je onderbuikgevoel over dit onderwerp irrationeel is en níet juist.
Afhangende van hoe jaloers je bent, is het mogelijk om deze tips zelf toe te passen. We hebben ook nog een aantal andere tips waardoor jij een betere vriend kan zijn.
Bespreek je jaloezie ook met je partner en vergroot de kans om het op te lossen. Hoe meer die er vanaf weet, hoe meer je partner er rekening mee kan houden. Daarnaast leven we in 2021, en is het bijna ongebruikelijker om niet in therapie te zitten dan wel. Dus als jaloezie je leven en relatie dermate op negatieve wijze beïnvloedt, bel dan eens een keer je huisarts op voor advies.