De introductie van de zelfscankassa in supermarkten

Je ziet het de afgelopen jaren steeds meer, supermarkten met zelfscankassa’s. Maar wist je eigenlijk dat de eerste winkels in Nederland en België sinds 1988 al zelfscankassa’s hebben? Sinds 2006 experimenteren C1000 en Albert Heijn in hun testwinkels opnieuw met zelfscankassa’s en zo opende Albert Heijn op 6 oktober 2015 voor het eerst een 100% zelfscan en pin supermarkt aan de Weteringschans in Amsterdam. En tegenwoordig zijn in bijna alle supermarkten wel zelfscankassa’s te vinden.

De komst van de zelfscankassa vermindert de wachtrijen en overigens scheelt het ook in personeelskosten. Je hebt nu namelijk een stuk minder caissières nodig. Toch is uit cijfers van de politie gebleken dat het aantal winkeldiefstallen in 2022 met 30% was gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. In 2022 waren er bij de politie ruim 40.000 gevallen van winkeldiefstal bekend en januari 2023 begon al gelijk met 3.854 winkeldiefstallen. Deze toename van winkeldiefstallen komt onder andere door de komst van de zelfscankassa’s en daarom is het dan ook belangrijk dat er goed wordt gecontroleerd in de supermarkten.

controle bij zelfscankassa

Hoe wordt er bepaald wie er gecontroleerd wordt in de supermarkt?

Het is vrijwel onmogelijk om ieder persoon bij de zelfscankassa te controleren. Daarom wordt dit gedaan middels een steekproef. Maar hoe zit dit dan eigenlijk in elkaar? Over het algemeen willen de supermarkten niet veel informatie kwijt over de selectie van personen voor controle. Veel winkels zeggen dat ze willekeurige steekproeven houden onder mensen die zelf scannen. Het personeel kan daarbij dus niet zelf uitkiezen wie er gecontroleerd wordt, maar krijgt middels de computer een seintje naar welke zelfscankassa ze moeten lopen om te controleren.

De computer werkt met algoritmes die door de winkels zelf kunnen worden ingesteld en bepaald. Elke winkel kan zelf regels instellen in het systeem om de pakkans te vergroten stelt Hanno Kallmeyer, consultant NCR. Verder hebben veel winkels vaak een top tien van producten die vaak gestolen worden. Ook kunnen zelfscankassa’s rekening houden met bepaalde combinaties. Hier is scheerschuim een goed voorbeeld van. Dat wordt vaak gestolen in combinatie met scheermesjes. Wanneer je aan de zelfscankassa slechts een van deze artikelen scant, herkent de computer dit als een mogelijk risico op diefstal.

En dan heb je natuurlijk bij sommige supermarkten ook nog zelfscanners die je tijdens het winkelen gebruikt. Bij deze zelfscanners wordt er dan ook gekeken naar de tijd die je in de winkel doorbrengt voordat je gaat afrekenen. Dus als je erg langzaam bent, is het mogelijk dat de computer jou er dan uit pikt voor controle. Dit wijst namelijk ook op het gedrag van een winkeldief. Verder zijn in sommige winkels in het systeem ingesteld dat je bij een bepaald aantal producten automatisch gecontroleerd wordt en zo doen andere winkels dit bijvoorbeeld weer wanneer het totaalbedrag boven een bepaalde grens komt.