Wat is Saharazand en hoe komt het hier?
Saharazand is fijn woestijnstof afkomstig uit de Sahara, de grootste woestijn ter wereld. Dit zand wordt door warme luchtstromen meegevoerd naar Europa. Vooral in de lente en zomer kan dit fenomeen zich voordoen, wanneer zuidelijke winden het zand duizenden kilometers verplaatsen. Bij stofstormen in de Sahara komt het zand soms wel zes kilometer hoog in de atmosfeer terecht. Vanuit daar kan het met luchtstromen naar Europa of zelfs Noord-Amerika worden gevoerd.
Door regen kan dit stof op het aardoppervlak terechtkomen, waar het vaak als een roodbruine laag te zien is op auto’s, daken en tuinmeubilair. Dit verschijnsel wordt vaker waargenomen in landen rond de Middellandse Zee, maar ook Nederland heeft er af en toe mee te maken. Sinds 1900 is Saharazand hier op zeker vijftien dagen uitgebreid vastgesteld, aldus het KNMI.
Waarom kleurt de lucht rood?
Om te begrijpen waarom de lucht rood kleurt, moeten we kijken naar hoe licht werkt. Zonlicht bestaat uit verschillende kleuren, zoals rood, oranje, geel, groen, blauw, en violet. Dit zie je terug in een regenboog. Wanneer het zonlicht door de atmosfeer reist, wordt het verstrooid door deeltjes zoals stof of zand.
Hoe licht verstrooit, hangt af van de golflengte. Kleuren met een langere golflengte, zoals rood en oranje, kunnen beter door de zanddeeltjes heen reizen. Kleuren met een kortere golflengte, zoals blauw en violet, worden daarentegen sterker verstrooid en raken verloren. Hierdoor zijn rood- en oranjetinten veel zichtbaarder tijdens een zonsondergang wanneer er Saharazand in de lucht hangt.
View this post on Instagram
Saharazand in Nederland en de gevolgen ervan
Hoewel zo’n rode lucht prachtig is om naar te kijken, kan Saharazand ook praktische gevolgen hebben. Voor autobezitters is het vaak een bron van ergernis. Net als je je auto hebt gewassen, daalt er een fijne laag zand neer op de lak en ramen. Gelukkig blijft dit meestal beperkt tot droge dagen. Alleen wanneer er regen valt, wordt het zand daadwerkelijk neergeslagen en merk je het op je auto.
Soms bevat de neerslag naast Saharazand ook stuifmeel, wat een geelachtige laag kan achterlaten. Dit gebeurde bijvoorbeeld op 12 mei 1998, toen zowel het stof uit de Sahara als pollen van bloeiende bomen en grassen zich in de atmosfeer bevonden.
Meteoroloog Johnny Willemsen van Weeronline legt uit dat zolang het droog blijft, het zand simpelweg door de lucht trekt en weinig impact heeft op Nederland. “Pas bij regen slaat het zand neer“, zegt hij.
Meer dan alleen zand
Het verschijnsel van Saharazand biedt meer dan alleen een vieze auto. Het laat ons ook zien hoe natuurverschijnselen zoals wind en stof de schoonheid van onze omgeving kunnen beïnvloeden. Soms brengt de zuidelijke luchtstroming zelfs onverwachte cadeautjes mee, zoals distelvlinders die meeliften op dezelfde luchtstromen die het zand vervoeren.