Is melk gezond?
Het Voedingscentrum adviseert mensen om elke dag iets van melk of melkproducten te drinken of gebruiken, omdat dit daadwerkelijk wel gezond is. Of dit nou gecondenseerde melk, havermelk of die goude oude is, daar vertellen ze niet veel over. Ondanks mensen in principe zonder melk kunnen, is het wel van belang dat je voedingsstoffen zoals calcium en andere mineralen, eiwitten en B-vitaminen binnenkrijgt. Ondanks dat Harvard-professoren het hier niet helemaal mee eens zijn, blijft in Nederland de regel liever wel dan geen melk. Dit hoeft niet per se via melk te zijn, want een glas karnemelk of bakje yoghurt bij je ontbijt is net zo goed. Echter wordt er in de Schijf van Vijf alleen magere en halfvolle producten zonder toegevoegde suikers aanbevolen. In deze producten zitten dezelfde hoeveelheden calcium en vitamine B12 als in de “gewone” varianten, alleen bevatten ze minder verzadigde vetten. Als je te veel verzadigde vetten binnenkrijgt, kan het de kans op hart- en vaatziekten verhogen.
Het hangt ook af van je eigen voedingsbehoeften, gezondheidssituatie, en voorkeur. Wie bijvoorbeeld lactose-intolerant is, kan problemen krijgen van gewone melk. Voor anderen kan een glas melk per dag juist prima zijn. Maar voordat je besluit of je melk uit je dieet gaat schrappen of eraan toe te voegen, is het handig om de verschillende soorten melk te kennen en hun eigenschappen te begrijpen.
De Verschillende Soorten Melk
1. Volle Melk
Volle melk bevat het hoogste vetgehalte en daarmee ook de meeste calorieën, maar biedt wel een romige smaak en een hoog aantal voedingsstoffen (gezond dus), waaronder vitamines A en D. Hoewel volle melk voor sommigen ideaal is, kan het voor mensen die op hun calorie-inname letten, minder geschikt zijn.
2. Halfvolle Melk
Halfvolle melk bevat minder vet dan volle melk (klinkt gezond), maar behoudt veel van de vitamines en mineralen (klinkt nog gezonder). Dit maakt het een populaire keuze voor wie wel de voordelen van melk wil, maar niet alle vetten.
3. Houdbare Melk
Houdbare melk is gepasteuriseerd op hoge temperatuur, waardoor het langer goed blijft zonder dat het in de koelkast hoeft. Qua voedingswaarde blijft het vergelijkbaar met verse melk, hoewel de smaak soms iets verschilt.
4. Lactosevrije Melk
Lactosevrije melk is ideaal voor mensen die lactose-intolerant zijn. De lactose wordt afgebroken, waardoor het makkelijker te verteren is, terwijl het dezelfde voedingsstoffen als gewone melk bevat en jij zo gewoon gezond kan blijven.
5. Rauwe Melk
Rauwe melk is ongepasteuriseerde melk en bevat nog al zijn natuurlijke bacteriën en enzymen. Hoewel sommigen beweren dat deze melk meer gezondheidsvoordelen biedt, is het niet zonder risico’s vanwege mogelijke ziekteverwekkers.
6. Gecondenseerde Melk
Gecondenseerde melk is verdikte, suikergezoete melk die vaak in desserts wordt gebruikt. Door het hoge suikergehalte is het niet een optie die gezond is voor dagelijks gebruik, maar in kleine hoeveelheden kan deze variant van melk het prima doen in zoete gerechten.
7. Plantaardige Melk (zoals Havermelk)
Plantaardige melksoorten zoals havermelk, amandelmelk, of sojamelk zijn goede opties voor mensen die geen zuivel willen of kunnen drinken. Havermelk is bijvoorbeeld rijk aan vezels en heeft een romige structuur, terwijl sojamelk veel eiwit bevat. Let wel op de toegevoegde suikers in sommige varianten.
8. Gepasteuriseerde Melk
De meeste melk in de supermarkt is gepasteuriseerd, wat betekent dat het verhit is om schadelijke bacteriën te doden. Dit maakt het veiliger om te drinken en langer houdbaar, maar het proces verandert de voedingswaarde minimaal.
Of melk gezond voor je is, hangt dus sterk af van je eigen voorkeuren, eventuele intoleranties, en hoe je het in je dieet inpast. Het aanbod is groot en er is voor elk wat wils, van volle en gecondenseerde melk tot lactosevrije en plantaardige opties.