Onderzoek wijst uit waarom sommige mensen meer moeite hebben om te stoppen met (vr)eten
Je kent het vast: je neemt één chipje en voor je het weet is de hele zak leeg. Of je zegt tegen jezelf: "Nog één koekje", en een paar minuten later ligt de hele rol voor je neus en in je mik. Maar waarom lukt het sommige mensen om na een paar happen te stoppen, terwijl anderen blijven eten tot het bord of de zak leeg is? Het heeft allemaal te maken met je hersenen en, je raadt het niet, dopamine.
Eten en je hersenen: een duivels spel waardoor je niet kan stoppen
We weten al langer dat ultrabewerkt voedsel (denk aan chips, frisdrank en andere fastfood) ervoor zorgt dat we sneller te veel eten en maar niet kunnen stoppen. Maar waarom precies? Nou, Amerikaanse onderzoekers hebben zich daar weer eens in vastgebeten en kwamen met een opvallende ontdekking: voor sommige mensen is eten simpelweg verslavender dan voor anderen. En dat heeft alles te maken met hoe hun hersenen reageren op voedsel.
Dopamine is een stofje in je hersenen dat wordt geassocieerd met beloning en genot. Wanneer je iets doet wat je leuk vindt (sporten, winnen, of in dit geval: niet kunnen stoppen met eten) krijg je een dopaminepiek. Dit zorgt ervoor dat je dat gedrag vaker wilt herhalen. In de studie kregen deelnemers een vette, ultrabewerkte milkshake. Via hersenscans werd bekeken hoe hun dopaminelevels reageerden.
Wat bleek? Bij de helft van de deelnemers schoot het dopaminelevel omhoog na het drinken van de shake. Zij vonden de milkshake niet alleen lekkerder dan de rest, maar aten later ook bijna twee keer zoveel koekjes als de anderen. De andere helft? Bij hen veranderde er weinig tot niets, of hun dopaminelevel daalde zelfs en zij konden WEL stoppen met eten. Kortom: sommige mensen worden door hun hersenen bijna gedwongen om door te eten, terwijl anderen die drang helemaal niet voelen.
Is eten dan net zo verslavend als drugs?
Deze ontdekking sluit aan bij eerdere studies over verslavingen. Mensen die bijvoorbeeld sterk reageren op nicotine of andere dingetjes lopen een groter risico om verslaafd te raken. Maar betekent dit dat voedsel net zo verslavend is als drugs? Hier zijn de meningen over verdeeld. Sommige wetenschappers vinden het woord ‘verslaving’ een te zwaar woord. Eten is namelijk van nature bedoeld om ons aan te trekken: anders zouden we simpelweg niet overleven. Maar anderen stellen dat de voedselindustrie bewust ultrabewerkte producten maakt die zo onweerstaanbaar mogelijk zijn, met de perfecte combinatie van suiker, vet en smaakstoffen. Stoppen met eten? Dat doen de meesten dan zeker niet. Het is simpelweg gewoon te verrukkelijk!
Als je merkt dat je moeite hebt met stoppen met eten, ligt het dus niet per se aan een gebrek aan wilskracht. Het kan simpelweg zo zijn dat je hersenen sterker reageren op voedsel dan die van iemand anders. Betekent dit dat je voor altijd vastzit aan die zak chips? Nee, gelukkig niet.
Wil je minder last hebben van het feit dat je niet kan stoppen met eten? Kies vaker voor onbewerkt voedsel, want hoe minder toevoegingen, hoe kleiner de kans op die onweerstaanbare en ó zo bekende en gevreesde cravings. Eet bewust en focus op wat je proeft en voelt in plaats van gedachteloos een hele zak leeg te snaaien. Ken je valkuilen: als je weet dat je zwak bent voor chocola of chips, haal het dan simpelweg niet in huis. Tot slot spelen slaap en stress ook een CRUCIALE rol: een slaaptekort of veel stress kan je trek in ongezond eten flink verhogen.
Wetenschappers kunnen er nog geen definitieve conclusie aan verbinden, maar één ding is zeker: als jij het gevoel hebt dat je niet kunt stoppen met eten, ben je niet gek. Eet smakelijk in ieder geval (met mate)!
Heb je trouwens al ooit gehoord van het dopaminedieet? Dit dieet kan de sleutel zijn tot succes om af te vallen, maar dan moet je natuurlijk niet al die hamburgers naar binnen duwen.
Lees ook
