Wetenschap bewijst: waarom jij het nooit bij één drankje kunt houden

Het mysterie van het eerste glas en waarom wij het niet bij één drankje kan houden

Je kent het wel: je neemt één drankje en een slok van je biertje en voelt je meteen ontspannen. Dat komt doordat alcohol je hersenen een shot dopamine geeft, het stofje dat zorgt voor een gevoel van beloning en genot. Maar hier begint het probleem: hoe meer je drinkt, hoe harder je brein schreeuwt om nog een glas. En nog een. En nog een…

Volgens onderzoekers van het Florey Institute in Melbourne speelt een bepaald hormoon hier een grote rol in: ghreline. Dit stofje, dat normaal gesproken je honger reguleert, blijkt ook een behoorlijke invloed te hebben op je alcoholverlangens. Dus het is niet alleen één drankje dat een probleem kan veroorzaken, maar meer dan dat. Met andere woorden: sommige mensen krijgen niet alleen trek van een paar biertjes, maar ook een bizar onbedwingbare drang naar meer alcohol.

Waarom vrouwen extra gevoelig zijn voor het ‘één drankjes-fenomeen’

Wat deze studie nou zo echt extra interessant maakt, is dat het effect van ghreline vooral bij vrouwen sterk aanwezig lijkt te zijn. De onderzoekers ontdekten dat het blokkeren hiervan in de hersenen van vrouwelijke muizen ervoor zorgde dat ze minder gingen drinken. Bij mannelijke muizen had dit nauwelijks tot geen effect.

Dit zou kunnen verklaren waarom sommige vrouwen moeite hebben om na dat eerste wijntje niet de hele fles leeg te trekken. En waarom mannen vaak met een ander probleem kampen: zij drinken minder impulsief, maar als ze gaan, dan gaan ze ook echt. Denk: drie speciaalbiertjes later besluiten dat tequila ineens een goed idee is.

Is het aangeleerd gedrag of pure biologie?

Natuurlijk speelt ook gewoonte een grote rol. Als jij gewend bent om altijd door te drinken zodra je begint, is het logisch dat je moeilijk kunt stoppen. Sociale druk helpt ook niet mee: niemand wil de persoon zijn die als enige nuchter blijft, terwijl de rest door het bier vloeiend Spaans begint te spreken.

Toch is het interessant om te zien dat er een biologische componentje aan zit. De verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke hersenen worden steeds beter begrepen door de slimme koppen, en dit onderzoek laat zien dat verslaving niet voor iedereen hetzelfde werkt. De meeste studies naar alcoholverslaving zijn tot nu toe op mannen gericht geweest, terwijl vrouwen misschien wel een totaal andere aanpak nodig hebben om minder te drinken.

Hoe voorkom je dat je doorslaat?

Goed, nu je weet dat het deels je biologie is die ervoor zorgt dat je niet bij één drankje kunt blijven, betekent dat niet dat je er niks aan kunt doen. Eet genoeg van tevoren, want een volle maag zorgt ervoor dat alcohol minder snel zijn werk doet en dempt het ghreline-effect. Drink water tussendoor; het klinkt misschien suf, maar het helpt echt om je tempo te verlagen. Stel een limiet voor jezelf en spreek af hoeveel je drinkt voordat je begint—en probeer je er ook aan te houden. Vermijd shotjes, hoe leuk ze ook zijn, want ze zijn de snelste manier om je remmingen compleet te verliezen. En tot slot, luister naar je lichaam: voel je dat je eigenlijk al genoeg hebt gehad? Dan is dat waarschijnlijk ook zo, makker!

Kortom, als je jezelf herkent in het “ik neem er maar één”-fenomeen en je weet dat dat een leugen is, dan is er nu eindelijk een wetenschappelijke verklaring voor. Na één drankje blijkt het moeilijker te stoppen. Het ligt niet aan je zwakke wilskracht, maar aan je hersenen en hormonen. Maar nu je dat weet, heb je ook geen excuus meer om niet eens een keer echt op tijd naar huis te gaan. Toch heren?