Verlegen zijn is een natuurlijke reactie en iedereen is ooit in het leven wel eens verlegen geweest. Het kan soms zijn dat verlegenheid de overhand gaat nemen en iemand kan belemmeren in het dagelijks leven. Dit is het punt dat verlegenheid ‘problematisch’ wordt en er misschien hulp bij gezocht moet worden. Maar vaker is verlegenheid helemaal niet problematisch!
Mensen die van zichzelf niet verlegen zijn kunnen al snel een misvatting hebben over verlegen mensen. Wij zochten uit welke acht misvattingen over verlegen personen het meest voorkomen.
Mensen die verlegen zijn hebben last van sociale angststoornissen
Mensen kunnen er snel vanuit gaan dat verlegenheid hetzelfde is als het hebben van een sociale angststoornis. Verlegenheid kan een onderdeel zijn van de stoornis, maar je kunt er niet zomaar vanuit gaan dat een verlegen iemand ook een angststoornis heeft. Wel kan verlegenheid een onderdeel zijn van een sociale angst maar het is belangrijk om verlegenheid niet meteen toe te wijzen aan een onderliggende mentale gesteldheid.
Als je verlegen bent, ervaar je een (licht) gevoel van angst als je in het gezelschap bent van andere mensen. Dit kan een vorm zijn van sociale angst maar er zit vaak een achterliggende reden aan vast waarom je die angst voelt. Dit is zeker niet hetzelfde als een sociale angststoornis. Aan de andere kant moet verlegenheid ook niet romantiseren. Verlegenheid wordt soms gezien als ‘schattig’ of heeft een soort liefelijke ondertoon terwijl mensen er zelf erg veel last van kunnen hebben. Respecteer elkaars verschillen en praat er eens over met elkaar.
Verlegen mensen zijn allemaal introvert
Misschien denk je dat verlegenheid een synoniem is van introversie. Dit is alleen niet het geval. Introversie houdt in het kort in dat iemand zowel rust vindt en energie krijgt van de ‘binnenwereld’, dus zonder de aanwezigheid van andere mensen. Vaak zijn deze mensen rustig en vinden ze het prettig om tijd alleen door te brengen.
Dit is het tegenovergestelde van extraversie: mensen die juist rust en energie krijgen van de buitenwereld. Zij vinden het juist prettig om met mensen te zijn, zijn daardoor vaak ook wat drukker en worden vaak gezien als ‘meer sociaal’. Introversie en extraversie worden gezien als persoonlijkheidskenmerken en zijn elkaars uiterste. Iedereen zit ergens op de schaal tussen die twee en dat kan ook nog per context verschillend zijn. Verlegenheid is het gevoel van angst dat voelbaar wordt zodra je je in een sociale setting bevindt. Dit heeft vaak een andere onderliggende reden. Extraverte mensen kunnen ook verlegen zijn!
Je kunt je gewoon over je verlegenheid heen zetten
Een andere misvatting over verlegen personen is dat je je gewoon over je verlegenheid heen kan zetten. Sommige mensen zullen dit misschien kunnen, maar je kunt er niet vanuit gaan dat dit voor iedereen geldt. Verlegenheid treedt op in sociale settingen waar dus veel prikkels te vinden zijn. Sommige mensen zijn daar gevoeliger voor dan anderen en dat kan ook zijn waarom mensen zich liever op de achtergrond houden. Deze gevoeligheid is aangeboren en dit ervaren mensen vaak al hun hele leven. Als je je erg stoort aan je verlegenheid of het belemmert je in je dagelijkse functioneren, dan kun je hulp zoeken om eraan te werken. Vaak gaat het gevoel van verlegenheid niet helemaal weg maar hebben mensen nieuwe manieren geleerd om er goed mee om te gaan. Helemaal weg is het dus niet maar het is niet meer belemmerend.
Verlegen mensen zijn saai
Een andere misvatting is dat verlegen mensen saai zijn. Dit is natuurlijk helemaal niet waar! Mensen verschillen en één van deze verschillen kan zijn wat iemand als leuk ervaart. Je herkent het vast wel: jij vindt het helemaal te gek om lekker met vrienden te stappen terwijl sommige vrienden liever thuis blijven met een goed boek. Dat mensen zich niet op hun gemak voelen in grote groepen of andere sociale settingen is niet een reden om iemand saai te vinden. Waarschijnlijk komen jullie interesses of hobby’s niet overeen. Daar is helemaal niks mee.
Spreken in het openbaar kunnen verlegen mensen niet
Dit is een leuke misvatting over verlegen mensen. Je zou denken dat verlegen mensen heel veel moeite hebben om in het openbaar te spreken. Grote groepen mensen, spreken voor al deze mensen, een spotlight op je; het lijken allemaal rode vlaggen voor mensen die erg verlegen zijn.
Toch is er uit onderzoek gebleken dat verlegen mensen juist ontzettend goed zijn in presenteren en voor groepen spreken! Dit komt omdat het vaak niet per se de grote hoeveelheid mensen en de individuele aandacht is dat verlegen mensen eng vinden, maar juist het ‘ongescripte’ sociale aspect van gesprekken voeren. En laat dat nou net het ding zijn dat ontbreekt bij het spreken in het openbaar: je kunt alles namelijk precies van tevoren opschrijven. Er is tijd om alles voor te bereiden en zelfs antwoorden te bedenken voor mogelijke vragen vanuit het publiek. Als je juist grote groepen mensen eng vindt, kan spreken in het openbaar nog steeds eng zijn. Het verschilt dus ook nog per persoon.
Mensen die heel verlegen zijn hebben geen zelfvertrouwen
Verlegenheid kan een relatie hebben met de zelfvertrouwen van de betreffende persoon, maar dat hoeft niet per se. Er zit dus wel een kern van waarheid aan deze misvatting over verlegen mensen. Het kan best zijn dat de verlegenheid iemand belemmert in het doen van bepaalde dingen. Dingen die iemand eigenlijk wel heel graag zou willen doen bijvoorbeeld. Het kan dan wel voorkomen dat iemand negatieve uitlatingen krijgt tegenover zichzelf waardoor het zelfvertrouwen naar beneden zakt. Maar als de verlegenheid niet tot vermijdend gedrag lijdt, hoeft dat dus ook geen relatie te hebben met een laag zelfvertrouwen.
Verlegenheid is een negatief persoonlijkheidskenmerk
Deze misvatting is er waarschijnlijk één die door de verlegen mensen zelf wordt gedacht. Het kan goed zijn dat je als verlegen persoon al vanaf kleins af aan negatieve reacties hebt gekregen en je daardoor het idee hebt dat verlegenheid een negatief persoonlijkheidskenmerk is. Iedereen is wel eens verlegen en het wordt pas een probleem als je door je verlegenheid niet meer de dingen kunt doen wat je wilt doen. Mensen die verlegen zijn hebben juist hele sterke, positieve punten: ze zijn vaak rustig, begripvol en oplettend.
Mensen die verlegen zijn hebben een hekel aan andere mensen
Als je zelf niet verlegen bent, kun je misschien de misvatting hebben dat verlegen mensen niet naar sociale evenementen willen omdat ze een hekel hebben aan anderen. Misschien vind je ze wel heel afstandelijk en onverschillig in de interacties, maar vaak is juist het tegenovergestelde het geval. Als je verlegen bent, kun je het lastig vinden om je open te stellen omdat je bang bent voor de reacties van anderen. Dingen waar je niet direct controle over hebt kan dan lastig zijn. Het kan daarom ook makkelijker zijn voor de verlegen persoon om oppervlakkig te blijven en emoties niet te tonen. Ze hebben geen hekel aan andere mensen, maar ze vinden de interacties dus lastig of vervelend.
Het is dus helemaal niet erg om verlegen te zijn. Wil je wel wat aan je verlegenheid doen? Lees dan nog even de tips om minder verlegen te worden.