Moria. Ik wist niet goed waar ik terecht zou komen toen ik mij aanmeldde voor twee weken vrijwilligerswerk in de vluchtelingenkampen op Lesbos, dat ik er maanden later nog steeds mee bezig zou zijn had ik in elk geval niet verwacht.
Ik wil niet al te lang stil staan bij de ellende die ik zag, dat deed ik al in een eerder schrijven voor Mindshakes. Ik wil het hebben over de mensen die ik ontmoette. Kleurrijke figuren, door het noodlot samengebracht in misschien wel werelds bekendste refugee hotspot. Het waren de mensen waardoor in onlangs besloot om terug te keren naar de kampen en mijn vrijwilligers werk opnieuw op te pakken. Het waren de mensen die de basis voor dit project hebben gelegd
Tijdens mijn werk sprak ik veel met Daniel Herter, een Amsterdamse filmmaker die graag wil helpen maar niet goed weet hoe. Ik vertelde hem over de mensen in Moria en samen bedachten we manieren waarop wij hen met video zouden kunnen helpen.
Ons format is simpel. We improviseren een kapperszaak op een heuvel en ontvangen mensen die volgens ons het beste het verhaal van Lesbos kunnen verwoorden. Vervolgens spenderen we een dag met hen waarin zij onze video diensten kunnen inzetten om hun verhaal te vertellen.
Het begint met Hamada, een succesvolle student uit Lattika, Syrie. Toen hij via de kust van Lesbos, Europa bereikte dacht hij dat hij gered was. In plaats daarvan viel hij in het uitzichtloze niets. Verveling en frustratie vernietigen geweldig potentieel. Hamada wil zich bewijzen maar in Europa laat in Moria zijn potentieel verloren gaan. Hamada laat zien wat verveling op het eiland betekent en wat er werkelijk achter zijn glimlach schuilgaat.
Dit is Scream. Een rapper die opgroeit in Palestijnse vluchtelingenkampen in Syrie. Als rapper wordt het hem te heet onder de voeten. Hij verwijderd zijn muziek en rapper Scream duikt onder en via Libanon vlucht hij naar Turkije en uiteindelijk Griekenland. In Moria groeit het verlangen om de mic weer op te pakken en zijn achterban over Moria te vertellen. In onze dag samen nemen we Scream mee de studio in en nemen we voor het eerst sinds zijn vlucht een nummer op. Daarnaast filmen we een deel van de videoclip voor het nummer die hij gaat combineren met zelf geschoten beelden uit het beveiligde Moria.
Nikos is een hulpverlener van het eerste uur. Op de stranden hielp hij de mensen met warmte en eten. Meer dan eens reed hij in niks dan zijn ondergoed naar huis omdat hij vond dat een vluchteling uit zee zijn droge kleding beter kon gebruiken dan hijzelf. De migratiegolf is achter de rug maar de toeristen blijven weg en dat gaat Nikos aan het hart. Talloze eilanders gaan failliet terwijl volgens hem Lesbos het mooiste eiland ter wereld is. Nikos laat zien waarom we allemaal bij hem op vakantie moeten gaan.
Op dit moment volgen we Maisa, een 19 jarige vluchtelingen die als vertaler voor verschillende NGO’s werkt. Enkele weken geleden kreeg zij delen van een een dagboek in handen van een jonge Syriër die in prachtige poëzie beschrijft wat 100 dagen Moria met een mens doet. Ze is verliefd geworden op het boek en wil het naar het Engels vertalen zodat de wereld voelt hoe Moria voelt. Er zijn echter zoveel ontbrekende passages en zinnen die ze niet begrijpt dat ze heeft besloten naar hem op zoek te gaan. We zijn haar naar Athene gevolgd en samen bezoeken we de verschillende kraakpanden waar vluchtelingen wonen die niet meer in in de kampen passen.
En nu? Dat weten we zelf ook nog niet. We zijn alle drie tot en met maandag in Athene en proberen haar zoektocht tot een goed einde te brengen.